Kto dotrze na ten półwysep (region Apulia) położony na ostrodze włoskiego buta, zakocha się natychmiast w piaszczystych plażach, lazurowej wodzie, małych miasteczkach z krętymi uliczkami, smakowitej kuchni, a przede wszystkim w malowniczych krajobrazach. Gargano to także miejsce kultu Ojca Pio i św. Michała Archanioła. Na półwyspie najważniejsze są trzy nadmorskie kurorty: Vieste, Peschici oraz Rodi Garganico. Warto także odwiedzić: San Menaio, Monte Sant’Angelo oraz San Giovani Rotondo i Wyspy Tremiti.
Trabucchi, katedry i wieże
Już sam dojazd dostarczy emocji. Droga wiodąca wzdłuż wybrzeża pozwala na podziwianie kolejnych zatoczek. Do najpiękniejszych należy odcinek na trasie pomiędzy Mattinata-Vieste -Peschici, gdzie z punktu widokowego obok starej wieży widać zatokę ze skalnym łukiem.

Wieże (Torre) spotkacie często na wybrzeżu. Pełniły niegdyś rolę obserwacyjno-sygnalizacyjną.

Warto zwrócić także uwagę na trabucchi wysięgniki służące niegdyś do połowu kiełbi. Przy pomocy lin i kołowrotków sieci wyciągane były na drewnianą platformę. Ten sposób połowu ryb sięgał tradycją do czasów fenickich. Obecnie w wielu trabucchi są nadmorskie restauracje.


Las na liście UNESCO
Spora część półwyspu należy do Parku Narodowego Gargano, którego ozdobą są wspaniałe lasy Forest Umbra. Na terenie parku znajdują się dwa jeziora: Lago di Varano oraz Lago di Lesina. Las jest ostatnią częścią pradawnego „Nemus Garganicum”, które pokrywało cały cypel i jest jednym z najbardziej rozbudowanych obszarów z roślinami liściastymi we Włoszech, największymi w Europie. Ma powierzchnię prawie 10 500 hektarów. Możecie spacerować wśród buków, klonów, dębów, lip i wiązów. Wyróżnia się dąb z Vlca del Gargano o wysokości 50 metrów i średnicy 5 metrów. Stoi przed klasztorem franciszkanów i prawdopodobnie został tam zasadzony przez brata Nicola da Vico, zmarłego w 1719 roku. Na tym obszarze można spotkać inne monumentalne drzewa – 700-letnią sosnę alpejską o obwodzie około 5 metrów czy buk o średnicy 2 metry i wysokości około 40 m.
Ścieżka dla zwiedzających (pieszo lub na rowerach) pozwala na podziwianie szczególnie urokliwych miejsc, a także dioramy Gargano, narzędzi kamiennych i rekonstrukcji stacji palników na węgiel drzewny. Od 2017 roku lasy bukowe Umbra zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Nadmorskie kurorty
Vieste

Vieste to najbardziej wysunięte na wschód miasto na przylądku Gargano, położone w Parku Narodowym. Vieste ma historyczne średniowieczne centrum, czarujący labirynt starożytnych domów i wąskich uliczek z typowymi sklepami z pamiątkami i z rękodziełem.
Jeśli zmęczy was plażowanie, warto odwiedzić zabytki. Zamek, położony w najwyższym i najstarszym miejscu miasta, ma historię sięgającą XIII wieku i panowania Fryderyka II, kiedy to budowla była jedną z fortec strzegących wybrzeże. Obecnie jest to obiekt wojskowy, bardzo rzadko udostępniony dla zwiedzających.
Nieco poniżej zamku stoi katedra Santa Maria Assunta w stylu romańskim (jej początki sięgają drugiej połowy XI wieku) z zabytkową, piękną barokową dzwonnicą, stojącą na straży miasta. W 1981 roku decyzją papieża Jana Pawła II kościół został wyniesiony do statusu bazyliki mniejszej.
Perła Gargano zachwyca srebrzystym różowym piaskiem, przezroczystymi, krystalicznie czystymi wodami, długimi plażami, klifami i 26 jaskiniami morskimi.
Pobliska plaża di Vignanotica jest szczególnie ulubiona przez turystów poszukujących niezatłoczonych miejsc w cieniu klifowych zboczy.

Morze również gra główną rolę w Muzeum Malakologicznym (Muzeum Mięczaków), które ma ponad 15 tysięcy muszli z całego świata.
Białe domy na tle błękitnego nieba, tajemnicze zaułki, wąskie uliczki i suszące się pranie, restauracyjki z super świeżymi owocami morza i z fritto misto (smażone krewetki, kalmary, małe rybki) zapadają w pamięci.
Jak inne włoskie miasteczka, Vieste ożywa wieczorem. Spróbujcie zwłaszcza lokalnych specjałów: spaghetti alle vongole verace (lokalne małże), troccoli con scampi (gruby makaron z langustynkami), orecchiette della Nonna (z pomidorami, bazylią i serem ricotta).
Peschici

Peschici położone 15 km od plaż w Vieste, góruje nad urwiskiem z widokiem na morze, chroni jedną z najbardziej czarujących zatok w Parku Narodowym Gargano.
Sercem Peschici jest majestatyczny zamek Norman i Torre del Ponte (Bridge Tower). Ta wieża jest bramą do magicznego, kamiennego labiryntu uliczek i schodów wykutych w zboczu wzgórza, żwirowo-brukowanych ulic i domów z charakterystycznymi białymi fasadami. To urocze miasteczko rybackie ma bogatą historię.
Tuż za miastem, niedaleko Manacore, znajdziecie prehistoryczną jaskinię (obecnie park archeologiczny), Abbazia di Santa Maria di Càlena (jeden z najstarszych klasztorów we Włoszech) i Sanktuarium Madonna di Loreto, które według legendy, zostało zbudowane przez grupę rybaków, którzy przeżyli katastrofę morską. Z panoramicznych punktów widokowych w zabytkowym centrum miasta można podziwiać sosny Aleppo, które otaczają wybrzeże, oraz wieże strażnicze.
Warto również popłynąć z Vieste lub Peschici na wycieczkę wzdłuż białych, wapiennych klifów Morza Adriatyckiego, po drodze oglądając niezwykłe formacje skalne oraz groty. W czasie wycieczki można też nurkować w przezroczystej wodzie lub wypoczywać na pięknej plaży, niedostępnej z lądu.
W 1998 roku ok. 100 mieszkańców Peschici wygrało w loterii ponad 63 miliardy lirów (ok. 45 milionów dolarów). Ludzie przekonani są, że to wielkie szczęście zawdzięczają św. Ojcu Pio.

Rodi Garganico
Rodi Garganico to lubiany kurort na półwyspie Gargano. Miasto ze wszystkich stron otaczają pachnące lasy i plaże. Można tu spędzić typowo włoskie wakacje.
Na Piazza Rovelli, placu który jest malowniczą wizytówką miasta, wieczorami przesiadują mieszkańcy i spacerują turyści. Wokół znajdują się zabytkowe kamienice, w których są bary, restauracje oraz sklepiki. Wieczorem obowiązkowy jest spacer deptakiem Corso Giannone. Rozpościera się z niego widok na Adriatyk.
U podnóża historycznego centrum znajduje się nowo wybudowany port jachtowy, a tuż obok znajduje się miejska plaża, szeroka i piaszczysta, ciągnąca się kilometrami. Znajdźcie koniecznie czas, by spróbować smacznego limoncello, z którego słynie miasteczko.
Śladami Ojca Pio i św. Michała Archanioła
San Giovanni Rotondo to małe miasto, które znajduje się na zboczach góry Calvo, 20 km od Monte Sant’Angelo i 30 km od Foggi. Miejscowość jest ważnym celem międzynarodowej turystyki religijnej dzięki księdzu Ojcu Pio z Pietralciny, który tu mieszkał i pracował ponad pół wieku 1916-1968). Najważniejszym miejscem jest krypta klasztoru Santa Maria delle Grazie, która zawiera jego relikwie i jest miejscem pielgrzymek.

Pierwszym miejscem pielgrzymek i równocześnie swoistym pomnikiem dokonań Ojca Pio jest stworzony przez niego Dom Ulgi w Cierpieniu. Samą decyzję o budowie tak dużego kompleksu szpitalnego na terenie właściwie pozbawionym odpowiednich dróg dojazdowych, bez wsparcia specjalistów i przede wszystkim bez koniecznych na ten cel pieniędzy, uznano wówczas za kompletne szaleństwo.

Z kolei świadectwem niemalejącej do dziś popularności świętego jest kościół – bazylika Matki Bożej Łaskawej. Najpierw była to niewielka świątynia. Gdy sława Ojca Pio zaczęła wykraczać poza Włochy, w 1956 roku zbudowano obok bazylikę bardziej pokaźnych rozmiarów. Jednak i to okazało się za mało i w 2004 roku w mieście wybudowano monumentalny kościół Chiesa San Pio.

Znany na całym świecie Ojciec Pio, a właściwie Francesco Forgione, urodził się 25 maja 1887 roku w katolickiej rodzinie we Włoszech. Jako 15-latek wstąpił do zakonu kapucynów i został zakonnikiem. Św. Ojciec Pio jest przede wszystkim znany ze swoich stygmatów, których doświadczał przez 50 lat swojego życia. Włoskiemu kapucynowi przypisuje się wiele cudów m. in. liczne uzdrowienia, lewitacje, a nawet bilokacje (możliwość jednoczesnego przebywania w dwóch różnych miejscach).
Kolejne miejsce, które powinniście zobaczyć nie tylko z powodów kultu religijnego to Monte Sant Angelo związane ze św. Michałem Archaniołem. Białe, kamienne Monte Sant’Angelo (Góra Świętego Anioła) jest uważane za najbardziej urocze miasto półwyspu. Ponieważ położone jest na wysokości 843 m. n.p.m, zapamiętacie z pewnością drogę do niego. Pełną serpentyn, pnącą się coraz wyżej i wyżej, pozwalającą podziwiać panoramę miasteczka i morski krajobraz. Podobnie jest ze zwiedzaniem. Nastawcie się na wędrówkę to w górę, to w dół, krętymi uliczkami. Można się zmęczyć. Ale warto, bo w nagrodę czekają na was niezapomniane widoki oraz smakołyki z lokalnych restauracji. Rewelacyjne są lokalne chleby (wielkie, okrągłe, ciemne i chrupiące bochenki) i sery.
Sanktuarium św. Michała Archanioła powstało w V wieku, w miejscu gdzie kilkakrotnie objawiał się ten święty. Po raz pierwszy Archanioł objawił się biskupowi Sipontu św. Wawrzyńcowi. Jakiś czas później miały miejsce kolejne objawienia Archanioła, a miejsce to stało się celem licznych pielgrzymek z całego świata. Sanktuarium, na które składa się część murowana utrzymana w stylu gotyckim a naturalna wapienna grota robi ogromne wrażenie. Wyjątkowym zabytkiem są monumentalne drzwi z brązu z 1076 roku, złożone z 24 tablic przedstawiających biblijne sceny, a także figura Archanioła Michała z 1507 roku. W 2011 roku w sanktuarium w Monte Sant’Angelo zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Archanioł Michał jest jednym ze świętych Kościoła katolickiego i prawosławnego. Michał jest archaniołem, którego wierni zawsze przyzywają w walce przeciw siłom zła. Wierzą, że pomaga im odnaleźć wewnętrzne światło. Jest patronem policjantów, żołnierzy i małych dzieci, a także opiekuje się pielgrzymami i obcymi ludźmi.
Nie możecie wyjechać z Monte Sant’Angelo bez spróbowania le Ostie piene, czyli przysmaku zwanego „wypełnione wafle”. Są to dwie owalne hostie (wytwarzane w miasteczku) złączone karmelizowanymi w miodzie i cynamonie migdałami.
Zamiast więźniów są turyści
Wyspy Tremiti znajdują się ok. 22 km od wybrzeża półwyspu Gargano. Do 1930 r. na wyspy zsyłano więźniów politycznych. Teraz zamiast nich są turyści. Docierają tu łodziami z przystani w Peschici, Vieste lub z Manfredonii. W skład Tremiti wchodzą wyspy: San Domino, San Nicola, Capraia, Cretaccio i Pianosa, z czego tylko dwie pierwsze są zamieszkiwane oraz goszczą turystów. Komunikacja między wyspami jest możliwa tylko drogą morską.
San Nicola jest centrum administracyjno – historycznym całego archipelagu. Znajdują się tu m.in. piękne, naturalnie powstałe tarasy widokowe z których można podziwiać okolicę oraz potężne opactwo założone przez Benedyktynów, przekształcone przez Burbonów w więzienie. Warto się tu wdrapać na górę, bądź wjechać windą, bo zobaczycie stąd widoki na pozostałe wyspy i na przejrzystość wody.
Wyspa San Domino była miejscem zsyłek. Mussolini więził tu mężczyzn o odmiennej orientacji seksualnej, by odizolować ich od reszty włoskiej społeczności. Dziś San Domino to centrum turystyczno-rolnicze wysp. Warto je zwiedzać od strony morza. Zobaczycie groty, skały o ciekawych formach i łuki wyrzeźbione w skałach. Wybierzcie się do Grotty delle Viole (Grota Fiołków), Grotty delle Murene, Grotty delle Rondinelle (Grota Jaskółek) i Grotty del Bue Marino czyli Groty Byka Morskiego.
W tutejszych wodach znajduje się mierząca 3 metry podwodna rzeźba Ojca Pio wykonana w 1998 roku. Możliwość zwiedzania tych podwodnych ciekawostek dają rozlokowane w tej okolicy bazy klubów nurkowych. Wyspy Tremiti bowiem to raj przede wszystkim dla nurków. Tak przejrzystej wody nie znajdziecie w innych miejscach. Plaże są tu małe, więc nastawcie się raczej na pływanie łódką i zwiedzanie. Ubierzcie dobre buty, bo na stromych uliczkach łatwo się poślizgnąć.
Ten półwysep jest zdecydowanie piękniejszy od przereklamowanej Wenecji
Posto magnifico! Kupię sobie kawałek ziemi. Wybuduję kuźnię. Wykuję szczęście do końca życia. Wyjeżdżam!